Cổ tức là gì theo pháp luật hiện hành?

Tất cả các công ty, doanh nghiệp đăng ký kinh doanh đều nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận cho toàn công ty. Và lợi nhuận này sẽ được sử dụng vào các mục đích khác nhau của công ty, phần còn lại sẽ chia đều cho các cổ đông trong công ty gọi là trả cổ tức cho cổ đông. Vậy cổ tức là gì theo quy định của pháp luật hiện hành?

1.Cổ tức là gì theo pháp luật hiện hành?

Theo Khoản 5 Điều 4 Luật Doanh nghiệp năm 2020, Cổ tức được hiểu là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty cổ phần sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài chính.

Khi công ty tạo ra lợi nhuận, một phần lợi nhuận sẽ được sử dụng để tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh và trích lập các quỹ dự phòng gọi là lợi nhuận giữ lại, phần lợi nhuận còn lại được chi trả cho các cổ đông gọi là cổ tức.

>>>>Xem thêm:  Cổ phiếu là gì?

>>>Xem thêm: Trái phiếu là gì?

2. Các hình thức chi trả cổ tức

Bao gồm các hình thức chi trả cổ tức như sau:

a) Trả cổ tức bằng tiền mặt

Nếu chi trả bằng tiền mặt thì phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam và có thể được chi trả bằng séc, chuyển khoản hoặc lệnh trả tiền gửi bằng bưu điện đến địa chỉ thường trú hoặc địa chỉ liên lạc của cổ đông.

b) Trả cổ tức bằng cổ phần

Khi công ty có nhu cầu giữ lại lợi nhuận để đầu tư phát triển, họ có thể dử dụng cổ phiếu được phép phát hành hay cổ phiếu quỹ (nếu có) để trả cổ tức. Khoản cổ tức cho mỗi cổ phiếu theo cách trả này là phần cổ phần thay cho khoản tiền.

Lưu ý: Trường hợp chi trả cổ tức bằng cổ phần, công ty không phải làm thủ tục chào bán cổ phần theo quy định tại các điều 123, 124 và 125 của Luật doanh nghiệp 2020. Công ty phải đăng ký tăng vốn điều lệ tương ứng với tổng giá trị mệnh giá các cổ phần dùng để chi trả cổ tức trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hoàn thành việc thanh toán cổ tức.

c) Trả bằng tiền mặt, bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ công ty

Hình thức này ít phổ biến hơn hai hình thức trên, tuy nhiên tùy theo Điều lệ của mỗi công ty mà có thêm hình thức chi trả cổ tức này.

3. Cách thức chi trả cổ tức

Cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên.

Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức.

Thông báo về trả cổ tức được gửi bằng phương thức bảo đảm đến cổ đông theo địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ  đông chậm nhất 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức. Thông báo phải có các nội dung sau đây:

a) Tên công ty và địa chỉ trụ sở chính công ty;

b) Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Thẻ căn cước công dân, Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác của cổ đông là cá nhân.

c) Tên, mã số doanh nghiệp hoặc số quyết định thành lập, địa chỉ trụ sở chính của cổ đông là tổ chức;

d) Thời điểm và phương thức trả cổ tức;

e) Họ, tên, chữ ký của Chủ tịch Hội đồng quản trị và người đại diện theo pháp luật của công ty.

4. Ưu điểm và nhược điểm của Cổ tức

4.1. Trả cổ tức bằng tiền mặt

Ưu điểm của trả cổ tức bằng tiền mặt

Mang lại cảm giác chắc chắn cho cổ đông khi tìm kiếm lợi nhuận tron đầu tư cổ phiếu. Đối với những nhà đầu tư phòng thủ việc nhận tiền mặt từ công ty, mang tính đảm bảo hơn nhiều so với việc công ty giữ lại tiền và chạy theo những cơ hội ”hào nhoáng” nhưng không chắc chắn.

Chứng minh công ty là công ty có dòng tiền vững mạnh, an toàn khi đầu tư. Cần lưu ý khi xem xét thời gian chi trả trong thời gian dài, ổn định và có sự tăng trưởng cổ tức, cẩn thận với các công ty vay nợ để trả tiền cổ tức.

Nhược điểm của trả cổ tức bằng tiền mặt

Chịu thuế hai lần, lần đầu là thuế thu nhập doanh nghiệp (hiện tại là 20 – 22%), tuy nhiên tùy theo ngành nghề đặc thù vùng miền mà có những ưu đãi về thuế riêng . Thuế thứ hai là thuế thu nhập cá nhân cho cổ tức là 5%. Khi công ty trả cổ tức là 2.000 đồng, bạn thực nhận chỉ được 1.900 đồng.

Đối với công ty đang khó khăn về tài chính, hay công ty đang giai đoạn phát triển nhanh, mở rộng thì trả cổ tức bằng tiền mặt làm giảm lượng tiền trong doanh nghiệp khiến doanh nghiệp thiếu hụt tiền để mở rộng sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp.

4.2. Trả cổ tức bằng cổ phiếu

Ưu điểm của trả cổ tức bằng cổ phiếu

Đối với cổ phiếu ít thanh khoản thì trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ tính thanh khoản cho thị trường, làm giảm rủi ro thanh khoản, cũng như làm giảm thị giá giúp nhà đầu tư khác có thể dễ dàng mua cổ phiếu, do đó giá cổ phiếu sẽ tăng.

Nhà đầu tư tránh bị đánh thuế 2 lần so với thuế đánh vào cổ tức bằng tiền mặt.

Công ty có thể giữ lại tiền để khắc phục khó khăn, hoặc mở rộng sản xuất, đầu tư vào những dự án mang lại lợi nhuận lâu dài cho cổ đông.

>>>Xem thêm: Tỷ giá hối đoái

Nhược điểm của trả cổ tức bằng cổ phiếu

Vì vốn hóa không đổi, chia cũng như không chia, trong khi đó nhà đầu tư phải chờ 2-3 tháng để cố phiếu mới phát hành về tài khoản có thể bán được cổ phiếu trả cổ tức. Doanh nghiệp đầu tư những dự án không hiệu quả, khiến giá cổ phiếu giảm thêm. Có khi dính thêm cổ phiếu lẻ và khó bán được.

Dù trả cổ tức bằng cổ phiếu hay thưởng cổ phiếu, bản chất về mặt tài chính và kinh doanh là không đổi chỉ thay đổi về mặt bút toán báo cáo kế toán về lợi nhuận chưa phân phối sang vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, thường trong ngắn hạn ảnh hưởng tích cực đến giá cổ phiếu, đặc biệt là tin chia khủng, tuy nhiên nếu doanh nghiệp hoạt động kinh doanh không vượt trội giá sẽ trở về mức trước khi tăng.

Trên đây là bài viết của FBLAW về cổ tức theo quy định của pháp luật hiện hành, bạn đọc quan tâm và có thắc mắc cần tư vấn xin vui lòng liên hệ theo địa chỉ dưới đây:

• Hotline: 1900.0888.37
• Fanpage: Công ty Luật FBLAW
• Địa chỉ: 45 Đàm Văn Lễ, phường Trường Thi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.