Bảo hiểm xã hội là gì?

Bảo hiểm xã hội là gì? là vấn đề mà mỗi người lao động đều phải hiểu được. Bởi lẽ, đây chính là một trong những quyền lợi quan trọng của họ. Đặc biệt trong thời điểm dịch Covid – 19 đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng như hiện nay, bảo hiểm xã hội càng thể hiện được vai trò, vị trí của mình. Bài viết dưới đây của FBLAW sẽ tập trung làm rõ về vấn đề này. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào, Quý khách hàng vui lòng liên hệ 1900.0888.37 để được tư vấn và hỗ trợ.

1. Cơ sở pháp lý:

• Luật bảo hiểm xã hội năm 2014;
• Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định một số điều về bảo hiểm xã hội;
• Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định và hướng dẫn thi hành một số điều về bảo hiểm xã hội.

>>> Xem thêm: Luật bảo hiểm xã hội mới nhất

2. Bảo hiểm xã hội là gì?

Bảo hiểm xã hội là một trong những chính sách xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước. Theo khoản 1 điều 3 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, khái niệm bảo hiểm xã hội được quy định như sau:

Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Hiểu một cách đơn giản, đây là sự chia sẻ rủi ro và các nguồn quỹ nhằm bảo vệ người lao động khi họ không còn khả năng làm việc hoặc mất việc làm.

Bảo hiểm xã hội được nhà nước bảo hộ theo quy định pháp luật nhằm đảm bảo an toàn về đời sống cho người lao động và các thành viên trong gia đình. Bảo hiểm xã hội góp phần bảo vệ an toàn xã hội và là trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội của nước nhà.

Bảo hiểm xã hội được hình thành dựa trên sự đóng góp của người lao động, người sử dụng lao động. Ba yếu tố quan trọng trong bảo hiểm xã hội là:

• Đối tượng được hưởng BHXH;
• Điều kiện được hưởng BHXH;
• Mức hưởng và thời hạn hưởng trợ cấp BHXH.

>>> Xem thêm: Những điều cần biết về bảo hiểm xã hội năm 2021

3. Phân loại bảo hiểm xã hội:

Bảo hiểm xã hội bao gồm 2 loại chính:

• Bảo hiểm xã hội bắt buộc: là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia;
• Bảo hiểm xã hội tự nguyện: là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.

4. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội:

Khi tham gia bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ được hưởng các quyền lợi sau:

• Được tham gia và hưởng các chế độ theo Luật BHXH;
• Được cấp và quản lý sổ BHXH và nhận lại sổ khi không còn làm việc;
• Nhận lương hưu và trợ cấp đầy đủ, kịp thời theo các hình thức sau: Nhận trực tiếp tạ cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ được ủy quyền; Nhận thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng; Nhận thông qua công ty, tổ chức nơi làm việc hay người sử dụng lao động;
• Hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp: Đang hưởng lương hưu, nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản, nhận con nuôi, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hay trợ cấp ốm đau;
• Chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động và được thanh tóa chi phí giám định y khoa nếu đủ điều kiện hưởng BHXH;
• Ủy quyền nhận lương hưu, trợ cấp BHXH cho người khác;
• Được cung cấp thông tin về đóng BHXH theo định kỳ; yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp thông tin về việc đóng và quyền được hưởng các chế độ của BHXH;
• Người tham gia được khiếu nại, tố cáo và khởi kiện BHXH theo quy định pháp luật.

Hiện nay, vấn đề bảo hiểm xã hội rất trở nên vô cùng quan trọng đặc biệt là trong giai đoạn đại dịch Covid – 19 đang gây ra nhiều ảnh hưởng trực tiếp, nghiêm trọng đến đời sống dân sinh của người lao động:

Các chính sách hỗ trợ kịp thời được triển khai:

Trước làn sóng Covid -19 đặc biệt là những giai đoạn dịch lên đến cao trào, bảo hiểm xã hội đã có những chính sách gửi đến người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, như:

• Nghị quyết 116/NQ-CP hỗ trợ NLĐ, người sử dụng lao động bị ảnh hưởng COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp;
• Thường vụ Quốc hội đồng ý dùng 30.000 tỷ đồng kết dư từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người lao động đang tham gia đóng Quỹ này;
• Chính sách giảm mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ, BNN) tại Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 01/7/2021. heo đó, người sử dụng lao động được áp dụng mức đóng bằng 0% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH vào Quỹ bảo hiểm TNLĐ, BNN trong 12 tháng (thời gian từ ngày 1/7/2021 đến hết ngày 30/6/2022) cho NLĐ thuộc đối tượng áp dụng chế độ bảo hiểm TNLĐ, BNN.
• Chính phủ ban hành Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 về chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do COVID-19 , trong đó, có chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với một số doanh nghiệp;
• Ngoài ra, BHXH còn áp dụng chính sách hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho NLĐ. Mức hỗ trợ tối đa là 1.500.000 đồng/người lao động/tháng và thời gian hỗ trợ tối đa 06 tháng.

Tuy nhiên, một vấn đề vô cùng cấp bách hiện nay không thể không nói đến đó là: NLĐ đổ xô đi nhận BHXH 1 lần. Hệ quả của vấn đề này là gì?

• Khi nhận BHXH 1 lần thì NLĐ sẽ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có gì bảo đảm cho cuộc sống lúc tuổi già và sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
• Nhận BHXH một lần là phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn: Với mức 22% tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương; trong khi mức lương BHXH 1 lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 2 tháng lương. Như vậy NLĐ bị thiệt mất 0,64 tháng lương và quỹ có lợi, nhưng chúng ta không khuyến khích việc nhận BHXH 1 lần cũng chính vì mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội bền vững cho người dân.

Nói một cách khách quan, việc rút BHXH 1 lần gây ảnh hưởng cho cả an sinh xã hội nói chung và cả quyền lợi của NLĐ. Chính vì vậy, khi NLĐ mong muốn rút bảo hiểm xã hội 1 lần cần có cân nhắc và suy nghĩ kỹ lưỡng.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của FBLAW chúng tôi gửi đến quý khách hàng. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến bảo hiểm xã hội là gì? Quý khách hàng vui lòng liên hệ ngay đến FBLAW để được hướng dẫn cụ thể hơn.

Liên hệ với FBLAW theo thông tin sau:

• Điện thoại: 038.595.3737 – Hotline: 0973.098.987
• Fanpage: Công ty Luật FBLAW
• Địa chỉ: 48 Ngô Quyền, Phường Hàng Bài, Quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội
• Trụ sở chính: 45 Đàm Văn Lễ, phường Trường Thi, Thành Phố Vinh, tỉnh Nghệ An