Ly hôn với người mất năng lực hành vi dân sự

Ly hôn vốn đã là vấn đề nhạy cảm và phức tạp. Nếu trong quan hệ hôn nhân, một bên vợ hoặc chồng bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, thì việc ly hôn lại càng khó khăn hơn. Người thân thường băn khoăn: có được ly hôn với người mất năng lực hành vi dân sự không? Thủ tục như thế nào? Ai có quyền yêu cầu? Bài viết dưới đây, Công ty Luật FBLAW sẽ giúp Quý khách hàng hiểu rõ quy định pháp luật, thủ tục thực hiện, cũng như cách bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi muốn ly hôn trong trường hợp đặc biệt này. Quý khách hàng vui lòng liên hệ 0973.098.987 & 038.595.3737 để được tư vấn và hỗ trợ.

1. Mất năng lực hành vi dân sự là gì?

Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

” Mất năng lực hành vi dân sự

1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.

Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.”

Theo Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015, người mất năng lực hành vi dân sự là người do bệnh tâm thần hoặc bệnh khác, mà không thể nhận thức và làm chủ hành vi của mình. Tòa án chỉ tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự khi có kết luận giám định pháp y tâm thần. Khi đó, người này phải có người giám hộ đại diện về mặt pháp lý.

>>>Xem thêm:Thủ tục ly hôn đơn phương mới nhất

2. Pháp luật quy định thế nào về ly hôn với người mất năng lực hành vi dân sự?

Căn cứ:

• Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Người chồng, người vợ hoặc người thân thích có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.

• Trường hợp một bên bị mất năng lực hành vi dân sự, người thân thích hoặc người giám hộ có quyền đứng đơn xin ly hôn.

• Người mất năng lực hành vi dân sự không thể tự mình nộp đơn yêu cầu ly hôn.

Như vậy:

• Nếu vợ/chồng muốn ly hôn với người đã mất năng lực hành vi dân sự, họ có quyền trực tiếp nộp đơn.

• Nếu bản thân người mất năng lực hành vi dân sự muốn ly hôn, thì người giám hộ sẽ thay mặt họ thực hiện thủ tục.

Ai có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp này?

• Người còn lại trong quan hệ hôn nhân: Vợ hoặc chồng của người mất năng lực hành vi dân sự.

• Người giám hộ: Đại diện theo pháp luật của người mất năng lực hành vi dân sự.

• Người thân thích khác: Cha mẹ, con cái, anh chị em… nếu thấy quyền lợi của người mất năng lực hành vi dân sự bị ảnh hưởng.

Tóm lại: Không phải chỉ vợ hoặc chồng, mà cả người giám hộ và thân thích cũng có thể yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.

3. Thẩm quyền giải quyết ly hôn đối với người mất năng lực hành vi dân sự từ năm 2025

Trước năm 2025, thẩm quyền thuộc Tòa án nhân dân cấp huyện. Từ 2025, theo chủ trương cải cách tư pháp, thẩm quyền giải quyết vụ việc này thuộc Tòa án nhân dân khu vực.
Vì vậy, khi nộp đơn, bạn phải ghi đúng tên Tòa án nhân dân khu vực nơi người mất năng lực hành vi dân sự cư trú.

>>> Xem thêm:Vai trò của luật sư tham gia giải quyết trong vụ án ly hôn

4. Thủ tục ly hôn với người mất năng lực hành vi dân sự

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ gồm:

• Đơn xin ly hôn.

• Giấy đăng ký kết hôn.

• CMND/CCCD của các bên.

• Quyết định của Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

• Giấy tờ chứng minh quyền, nghĩa vụ liên quan (con chung, tài sản chung).

Bước 2: Nộp đơn

Đơn nộp tại Tòa án nhân dân khu vực có thẩm quyền.

Bước 3: Thụ lý và xem xét

Tòa án thụ lý, xem xét tình trạng hôn nhân, nghe ý kiến người giám hộ và các bên liên quan.

Bước 4: Ra quyết định

Tòa án ra bản án hoặc quyết định ly hôn. Đồng thời, giải quyết vấn đề nuôi con, phân chia tài sản, nghĩa vụ cấp dưỡng (nếu có).

5. Hậu quả pháp lý sau khi ly hôn

• Quan hệ hôn nhân chấm dứt.

• Con chung: Nếu con còn nhỏ, Tòa án sẽ giao cho người có đủ điều kiện nuôi dưỡng. Người mất năng lực hành vi dân sự thường không được trực tiếp nuôi con.

• Tài sản chung: Được chia theo quy định pháp luật. Người giám hộ đại diện cho người mất năng lực hành vi dân sự trong quá trình chia tài sản.

• Nghĩa vụ cấp dưỡng: Người còn lại có thể phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho người mất năng lực hành vi dân sự nếu họ không có khả năng tự nuôi sống bản thân.

Trên đây là toàn bộ nội dung giải đáp liên quan “ Ly hôn với người mất năng lực hành vi dân sự” của Công ty luật FBLAW. Quý khách hàng vui lòng liên hệ ngay với Công ty luật FBLAW để được tư vấn và hỗ trợ.

Liên hệ với FBLAW theo thông tin sau:

• Điện thoại: 0973.098.987- 038.595.3737 
• Fanpage: Công ty Luật FBLAW
• Trụ sở chính: 45 Đàm Văn Lễ, phường Trường Vinh, tỉnh Nghệ An